Schizofrenia to zaburzenie psychiczne, które dotyka około 1% populacji. Może powodować zmiany w zachowaniu, myśleniu, emocjach i relacjach. Charakteryzuje się halucynacjami, urojeniami, dezorganizacją myślenia i zachowania oraz innymi trudnościami poznawczymi.
Czym jest schizofrenia
Schizofrenia jest zaburzeniem psychicznym charakteryzującym się nieprawidłowym zachowaniem społecznym, dezorientacją w myśleniu i mowie, urojeniami i halucynacjami. Dotyka około jednego procenta populacji na całym świecie. Objawy mogą obejmować słyszenie głosów, które nie są prawdziwe. Dodatkowo, pojawiają się fałszywe przekonania na temat tego, co się dzieje lub kim dana osoba jest (urojenia). Inne objawy, to: dezorganizacja myślenia, trudności z koncentracją, trudności z podejmowaniem decyzji, a także zmniejszona ekspresja emocjonalna. Osoby ze schizofrenią mogą również doświadczać zmian w swoim zdrowiu fizycznym, takich jak zmęczenie lub przyrost/utrata masy ciała z powodu braku motywacji do aktywności i przestrzegania zasad zdrowej diety.
Jaka jest przyczyna schizofrenii
Dokładna przyczyna schizofrenii pozostaje nieznana, uważa się jednak, że jest to związane z genetyką, a także czynnikami środowiskowymi. Może być to silny stres lub uraz w dzieciństwie bądź w okresie dojrzewania.
W jakim wieku pojawia się choroba
Przedział wiekowy, w którym ludzie zazwyczaj chorują na schizofrenię, jest bardzo zróżnicowany. U niektórych objawy zaczynają pojawiać się w okresie dojrzewania, podczas gdy inni mogą nie wykazywać objawów aż do dorosłości. Dokładna przyczyna tej choroby pozostaje niejasna, ale wydaje się, że jest ona powiązana z czynnikami genetycznymi w połączeniu z wpływami środowiskowymi, takimi jak stresory doświadczane na wczesnych etapach rozwoju (np. ekspozycja prenatalna). Inne potencjalne czynniki ryzyka obejmują zażywanie narkotyków i niektóre infekcje, takie jak infekcja wirusem grypy podczas ciąży, co wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju schizofrenii w późniejszym życiu. Zatem najbardziej narażone na chorobę są osoby młode.
Jak zdiagnozować schizofrenię
Osoby ze schizofrenią mogą potrzebować czasu, aby otrzymać dokładną diagnozę, ponieważ nie ma dostępnych testów laboratoryjnych, które mogłyby definitywnie zdiagnozować ten stan. Lekarze diagnozujący opierają się na wywiadach, historii medycznej, ocenach psychologicznych.
Pierwszym krokiem w diagnozowaniu schizofrenii jest przeprowadzenie oceny indywidualnych objawów. Obejmuje to zbieranie informacji od członków rodziny lub innych bliskich osób, które mogły zauważyć jakiekolwiek zmiany w zachowaniu danej osoby na przestrzeni czasu. Ocena obejmuje również historię medyczną i wykluczenie innych możliwych przyczyn doświadczanych objawów, takich jak nadużywanie substancji psychoaktywnych czy depresja.
Drugim krokiem jest wykonanie testów, które pomagają potwierdzić, czy dana osoba ma aktywne objawy psychotyczne związane ze schizofrenią, w tym halucynacje (słyszenie głosów) lub urojenia (wierzenie w rzeczy, które nie są prawdziwe). Przeprowadzane są również badania fizykalne w celu wykluczenia wszelkich podstawowych schorzeń, które mogą powodować podobne objawy psychiatryczne (na przykład problemy z tarczycą). W razie potrzeby zlecane zostają badania laboratoryjne, by można było dalej zbadać potencjalne zaburzenia równowagi biochemicznej związane ze schizofrenią.
Leczenie schizofrenii
Leczenie schizofrenii zwykle obejmuje połączenie leków (przeciwpsychotycznych) i psychoterapii (w tym terapii poznawczo-behawioralnej). W poważnych przypadkach może być konieczna hospitalizacja. Do szpitali psychiatrycznych trafiają pacjenci z silnymi objawami lub stanowiący zagrożenie dla siebie lub innych z powodu zachowań związanych z psychozą. Przy odpowiednich planach leczenia osoby cierpiące na schizofrenię mogą prowadzić satysfakcjonujące życie pomimo swoich zmagań.