Stres jest nieuniknionym elementem życia, który może znacząco wpływać na samopoczucie psychiczne i kondycję fizyczną. Może objawiać się lękiem, drażliwością, zmęczeniem, a nawet depresją. Stres może również działać korzystnie, motywując do działania lub osiągania lepszych wyników w różnych sytuacjach. Jednak zbyt duży stres bywa szkodliwy dla ogólnego zdrowia i samopoczucia.
Czym jest stres
Stres to termin używany do opisania zarówno fizycznego, jak i psychicznego obciążenia. Przyczyny mogą być różne. Związane są z pracą, związkami, wydarzeniami z życia codziennego. Stres wpływa na każdą osobę w inny sposób. Niektórzy odczuwają niepokój, inni mogą czuć się przytłoczeni lub wyczerpani.
Najpowszechniejszą definicją stresu jest „reakcja organizmu na wszelkie stawiane mu wymagania”. Reakcja ta zwykle skutkuje przyspieszeniem akcji serca i ciśnienia krwi oraz innymi zmianami fizjologicznymi, takimi jak wzmożona potliwość i napięcie mięśni. Te reakcje wspierają podjęcie działania, mają silnie motywować. Im bardziej istotne jest dla danej osoby zadanie, tym większy może pojawić się stres. Są chwile, w których pewien stopień presji faktycznie pomaga zmotywować się do szybszego osiągania celów, niż gdyby wykonywać daną czynność w stanie całkowitego relaksu.
Objawy stresu
Fizyczne objawy stresu są często najbardziej zauważalne. Obejmują one bóle głowy, zmęczenie, napięcie mięśni, ból w klatce piersiowej, silne poty i trudności w zasypianiu. Oprócz objawów fizycznych istnieją również skutki psychologiczne, które szczególnie się uwidaczniają przy przedłużających się okresach stresu. Są to, np. zaburzenia lękowe, depresja, nadużywanie substancji.
Jak poradzić sobie ze stresem
Aby zmniejszyć skutki stresu w życiu, należy określić, co wyzwala tego rodzaju odczucia. Pozwala to stworzyć strategię lepszego radzenia sobie z nimi. Przeważnie oznacza to wprowadzenie zmian w stylu życia: wystarczającą ilość snu każdej nocy, regularne spożywanie zdrowych posiłków w ciągu dnia.
Pierwszym krokiem w kierunku radzenia sobie ze stresem jest rozpoznanie jego oznak odpowiednio szybko. Typowe objawy to trudności ze snem, bóle głowy, napięcie mięśni oraz zmiany apetytu lub nastroju. Następnym krokiem powinno być znalezienie sposobów na zmniejszenie presji, jaka jest odczuwana w wyniku codziennych czynności. Pomocne mogą okazać się regularne przerwy w ciągu dnia przeznaczone na stosowanie technik relaksacyjnych (joga, medytacja). Dobrze jest wyznaczać sobie realistyczne cele, bez skłonności do przesady. Terapeutycznie działają rozmowy o problemach z przyjaciółmi czy członkami rodziny. Świetnym sposobem na rozładowanie emocji jest regularny trening fizyczny, zdrowe odżywianie.
Indywidualne podejście
Trzeba mieć na uwadze, że każdy radzi sobie ze stresującymi sytuacjami inaczej. Nie ma zatem jednego, uniwersalnego rozwiązania, działającego dla wszystkich. Uważna obserwacja samego siebie pozwala uzyskać świadomość tego, jakie reakcje następują pod presją. Dobrze jest zwrócić uwagę na to, co powoduje poczucie ulgi. Może być to wsparcie ze strony bliskich osób lub kogoś zupełnie obcego. Efektem poszukiwań okazać się może, np. ustanowienie osobistych granic między pracą a życiem prywatnym oraz rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.