Bioelektryczność, to zjawisko polegające na wytwarzaniu i przewodzeniu impulsów elektrycznych przez komórki żywego organizmu – szczególnie przez neurony, komórki mięśniowe i komórki serca. To dzięki niej ciało może funkcjonować i reagować na bodźce.
Działanie bioelektryczności
Neurony – układ nerwowy
- Neurony przekazują sygnały za pomocą impulsów elektrycznych (tzw. potencjałów czynnościowych).
- Te impulsy powstają dzięki różnicy stężeń jonów (np. Na⁺, K⁺, Cl⁻) po obu stronach błony komórkowej.
- Gdy bodziec przekroczy próg pobudliwości, dochodzi do nagłego przepływu jonów, co tworzy impuls.
- Impuls biegnie wzdłuż włókna nerwowego i przekazywany jest dalej np. do mięśni, mózgu czy gruczołów.
Serce – układ krążenia
- Komórki serca (kardiomiocyty) mają zdolność do samopobudzania się impulsami elektrycznymi.
- Sygnał zaczyna się w węźle zatokowo-przedsionkowym i rozchodzi po sercu, inicjując jego skurcze.
- To właśnie ta aktywność elektryczna jest rejestrowana podczas EKG (elektrokardiogramu).
Mięśnie – układ ruchu
- Mięśnie szkieletowe również reagują na impulsy nerwowe – dzięki płynącej elektryczności kurczą się i rozkurczają.
- Praca mięśnia to efekt kontrolowanego przepływu jonów wapnia i sodu przez błony komórkowe.
***
- Błony komórkowe mają zdolność do polaryzacji, czyli utrzymania różnicy potencjałów.
- Dzięki obecności kanałów jonowych i pompy sodowo-potasowej (Na⁺/K⁺), komórki mogą „ładować się” jak baterie.
Energia w ciele po śmierci
Po śmierci ciało ludzkie przestaje aktywnie generować ładunki elektryczne, ponieważ ustaje praca mózgu, serca i układu nerwowego, a to one odpowiadają za impulsy elektryczne w żywym organizmie.
Jednak cząsteczki w ciele nadal mają ładunki elektryczne – atomy, jony (np. wapnia, sodu, potasu) nie znikają. One są częścią materii, więc ich obecność jest naturalna, ale nie są już „zarządzane” przez procesy biologiczne. Komórki po śmierci ulegają procesom rozpadu (autolizy, a potem rozkładu), w których zachodzą reakcje chemiczne – i te również mogą wiązać się z przepływem ładunków, choć to nie to samo co aktywna „elektryczność” żywego ciała.
Ciało po śmierci zawiera ładunki elektryczne w sensie chemicznym, ale nie generuje aktywnej bioelektryczności tak jak ciało żywe.